AKGERDAN SAKA VE ALBİNO SAKALAR.
Beyaz sakalar iki ayrı renk mutasyonundan ibarettir.
Albino (kırmızı gözlü, kırmızı normal genişlikte yüz maskeli).
Akgerdan sakadan üretilebilir olan (siyah gözlü, maskesiz yada silik renkli dağınık maskeli)
Birde açık renkli, diğer renk mutasyonları vardır, bunlar lutino ve satinet sakalardır. (Kırmızı gözlü olup tam olarak beyaz olmayan sakalar.)
Akgerdan sakalar, doğada da bulunabilen sakalardır. Ancak doğada bulunanları genellikle çiçek Akgerdan denilen saka tipleridir. Tam Akgerdan dediğimiz sakalar doğada kolaylıkla bulunmaz. Kaldı ki Akgerdan saka doğada zaten nadiren rastlanılan sakalardandır.
Akgerdan saka, BEYAZ SAKA kan taşıyıcısıdır. Beyaz saka kanını Erkek ve Dişi sakaların her ikisi de taşır. Dolayısıyla hem dişi hem de erkek akgerdan sakaya rastlamak mümkündür. Yabani Akgerdanlarda gagasının altındaki beyazlıktan da anlaşılacağı gibi kan taşıma oranı düşüktür. Yabanileri çiftleştirerek beyaz yavru elde edebilmek neredeyse imkânsızdır ancak vücudunun değişik bölümlerinde parça beyazlar olanları elde edilebilir. Uzun zaman ve nesiller boyu eşleme ile beyaz elde edilme şansı vardır. Benim şahsi düşüncem, doğadaki küçük ve gösterişli olmayan akgerdan sakalar ile uğraşmaktansa Avrupa dan belli bir düzene sokulmuş, üzerinde çalışılmış, nasıl bir yavru vereceği bilinen, kaliteli, majör damızlıklardan alınarak bu şekilde kanunlara ve vicdana uygun üretim yapmak. Size de bunu tavsiye ederim.
Bu durum kan taşıyıcılık konusunda Albino için de geçerlidir. Ancak albino dan alınan doğal renk yavrunun albino kanı taşıyıp taşımadığı Akgerdan sakalardaki gibi dışarıdan bakılarak rahatlıkla anlaşılamaz. Ancak çiftleştirildikten sonra doğal renk olanların ALBİNO yavru verip vermediğine bakılarak o erkek veya dişi sakanın kan taşıyıp taşımadığı tespit edilebilir. Kaldı ki kan taşısa bile albino yavru vermeyebilir.
Doğal renk albino kan taşıyıcı saka eğer bir üreticiden alınacaksa üreticinin sözüne güvenmekten başka çare yoktur. Yinede albino veya kan taşıyıcısını bulmak imkânsız gibi bir durum. Kısıtlı miktarlarda sadece İtalyanlarda olduğunu öğrendim, bildiğim kadarıyla kimseye de satmıyorlar. Olanı da toplayıp alıyorlar.
Satinet ve Lutino sakalarda kan taşıyıcılık sadece erkeklerdedir. Dişi sakalar ya satinet veya lutino dur, yada değildir. Erkekler ise satinet veya lutino renginde olabileceği gibi doğal renk olup, bu renklerin kanını taşıyabilir ve dişi yavrularının %50 sine taşıdıkları kan rengini verirler. Kan taşıyıcı bir erkekle, (hangi renk dişiyle eşe atılacaksa onun kan taşıyıcısı) dişi Satinet yada lutino, eşe atılırsa erkekli dişili lutino veya satinet yavru almak mümkündür. Ancak bu renklerdeki kuşlar kırmızı gözlüdür ve görme oranları yaklaşık %75 civarıdır. Yani kuşlar %25 kördür. Demek oluyor ki iki kırmızı gözlü kuş (erkek ve dişi lutino yada satinet kuş) bir biri ile eşlenirse yavrular kuvvetle muhtemel yumurtadan bile çıkamayacak, yumurtadan çıkanlar zayıf genetik yapıya sahip ve kör olmaları nedeniyle yaşayamayacaklardır.
Bunu en iyi mozaik kanarya üreticileri bilir. Phaoe ile braun’ u eşe atarlar çünkü phaoe kırmızı gözlüdür. Yavru zayiatı vermemek için ve tabiî ki renk kalitesinde düşüş olmaması için daha dengeli olan eşlemeyi yani Phaoe (kırmızı göz) ile Braun’ u (siyah göz) eşlemesini uygularlar. (burada fazla detaya girmiyorum, örnek olarak verdim.)
Lutino veya satinet sakalardan alınan saka X kanarya melezlerinin anneleri de beyaz ise (kırmızı beyaz mozaik kanarya gibi) açık renkli göze çok hoş gelen yavrular verir.
Hatta bir ara Koç34 ustamız sitede bu tarz bir melezin resimlerini yayınlamıştı. Çok güzel bir melezdi. Yanlış hatırlamıyorsam o melezden yavruda alınabiliyordu.
Akgerdan saka dan gelen beyaz sakalar yurdumuzda ve diğer yerlerde doğada görülen beyaz sakaların büyük bölümünü oluşturur. Görülen diğer beyaz sakalar ise çok nadiren, büyük tesadüfler sonucu ortaya çıkmış Albino sakalardır. Zaten iki akgerdan sakanın da, doğada birbirini bulması ve birde beyaz yavru vermesi de gerçekten çok büyük bir tesadüftür. Bana göre hayret verici bir durumdur. Ancak diğer yandan da gerçektir.
Akgerdan dan gelen beyaz sakalar, yüzünde olması gereken kırmızı maskesi yerine ya çok açık renk turuncumsu, sarımsı benekli belli belirsiz bir maskeye sahiptir. Yada hiç maskeleri yoktur.
Gözleri siyah renklidir. Tüm vücudu, eğer maskesi de yoksa, kanatlarında olması gereken sarı renk hariç tamamen beyazdır.
Akgerdan sakadan alınan beyaz sakanın, saka X kanarya melezi renk olarak normal sakadan alınan melezle aynı renk melez yavrular verir.
AKGERDAN ÇAPRAZLAMA
Akgerdan saka dan gelen beyaz sakaların göz rengi siyahtır. Albio, Lutino, Satinet renkli sakaların gözleri kırmızı renklidir.
Akgerdan X Akgerdan= Erkek yavruların %50’si Akgerdan - %25 beyaz - %25 doğal renk
Dişi yavruların %50 si Akgerdan - %25 beyaz - %25 doğal renk.
Erkek Akgerdan X Dişi Doğal renk= Erkek yavruların %25’i Akgerdan %25’i Doğal renk
Dişi yavruların %25’i Akgerdan %25’i Doğal renk.
Erkek, Akgerdan dan gelme, siyah gözlü beyaz saka X Dişi Doğal renk= Erkek ve dişi yavruların tamamı Akgerdan.
Erkek, Akgerdan dan gelme, siyah gözlü beyaz saka X Dişi Akgerdan saka= Erkek yavruların %50’si siyah gözlü beyaz saka %50’si Akgerdan.
Dişi yavruların %50’si siyah gözlü beyaz saka %50’si Akgerdan.
ALBİNO ÇAPRAZLAMA
Albino X Albino= Erkek ve dişi %100 Albino yavru. (Bu şekilde bir üretim yapılması yavruların tamamının ölmesi yada sağlıksız yavruların olması anlamına gelir ve tavsiye edilmez)
Erkek Albino kan taşıyıcı X Dişi Albino= Erkek yavruların %50’si Albino %50’si Albino kan taşıyıcı.
Dişi yavruların %50’si Albino %50’si Albino kan taşıyıcı
Erkek Albino X Dişi doğal renk= Erkek ve dişi tüm yavrular Albino kan taşıyıcısı.
Albino kan taşıyıcısı X Albino kan taşıyıcısı= Erkek yavruların %40’ı Doğal renk, %40’ı Albino kan taşıyıcı, %20 Albino.
Dişi yavruların %50 Albino kan taşıyıcısı %25 Doğal renk %25 Albino
Erkek Albino kan taşıyıcı X Dişi Doğal renk= Erkek ve dişi yavruların %50’si Albino kan taşıyıcı %50’si Doğal renk.
Burada verdiğim çaprazlama oranları tamamen Avrupalı üreticilerin tecrübelerine ve bilimsel verilere dayanarak oluşturdukları matematiksel oranlardır. Tabloda verilen şekilde damızlık kullanılarak yapılacak çaprazlamalarda yaklaşık sonuçlar elde edilebilir. Tabiî ki bu sonuçları elde edebilmek için daha öncede dediğim gibi, üzerinde yıllarca çalışılmış, genetik yapısı tam olarak oturtulmuş, seçilmiş, sürpriz yapmayacak derecede kaliteli damızlık sakaların elde edilmesi gereklidir. Elde edilen bu değerli damızlık sakalarla bu şekilde net sonuçlar alınabilir.
Yabani sakalarla bu tip sonuçlara ulaşmaya çabalamak, sütçü beygirinden Arap atı üretmeye çalışmak gibidir. Emeğinizi ve zamanınızı boşa harcamayın.
Bu yazımın sizlere faydası olacağını düşünerek yazdım. Umarım yazıyı sıkılmadan okuyabilmişsinizdir.
Bol yavrulu üretim sezonları dilerim.